دانلود پاورپوینت آتشکده نیاسر
بخشی از مطلب
آتشکده نیاسر بوسیله اردشیر بابکان مؤسس سلسله ساسانى ساخته شده و اولین
معبد و آتشکده اى است که سلسله ساسانى در اوج رواج دین و آئین زرتشتى در
ایران بنا کرد. آتشکده نیاسر با شماره 316 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده
است.
این بنا نمونه کامل یک گنبد ساسانى است، بزرگى و عظمتى که در این چهار طاقى
به چشم می خورد، از تعادل عناصر متشکل و توازن و هماهنگى ترکیب بنا نشأت
می گیرد. طول و عرض این آتشکده 14 در 14 متر می باشد. این بنا پس از یورش
تازیان ویران ولی سپس توسط مردم بازسازی شد و امروز تقریبا سالم می باشد.
در نیاسر غاری که متعلق به دوره پارتیان بوده است نیز وجود دارد. به احتمال
قوی این غار معبد میترایی بوده است که امروزه از مکان های دیدنی این شهر
می باشد. بنای این آتشکده سمبل 4 عنصر اصلی باد، آب، خاک و آتش است و هر
کدام از ستون ها دقیقا یکی از 4 جهت اصلی را نشان می دهند. در کنار بیشتر
آتشکده ها چشمه آب و درخت چنار وجود دارد.
نیاسر شهری در کنار کویر نمک کاشان و آران و بیدگل است، که حدود 30 کیلومتر
از کاشان فاصله دارد و در شمال غرب آن واقع است. نیاسر آخرین و شمالی ترین
شهر منطقه جغرافیایی استان اصفهان است و از حدود 41 باب مزرعه و 40 روستا و
دهکده تشکیل شده است. در اطراف نیاسر نیز کوههایی از رشته کوههای زاگرس
(کرکس) پوشانده است. اطراف نیاسر به جز یک ضلع همه با کوههای بلند پوشیده
است. چارتاقی نیاسر، بنایی باستانی از اواخر عصر اشکانی و یا اوایل عصر
ساسانی است. این بنا جزو کهن ترین و بزرگترین نمونه های چارتاقی ایران و
سالم ترین آنها است. بنا با قاعده ای مربع شکل، اما در واقع ذوزنقه‌ای با
اضلاع تقریبی 12 متر است که برای ساخت آن تنها از سنگ های آهکی رسوبی و
ملات گچ استفاده شده است. سبکی سنگ های متخلخل و سختی اندک و انعطاف پذیری
ملات آن، موجب تحمل زمین لرزه ها و پایداری بنا در عمر نزدیک به دو هزار
سال آن شده است. چهار سوی این بنا همانند دیگر چارتاقی ها کاملاً باز بوده و
هیچگونه در یا پنجره و بازدارنده های دیگری برای ورود به آن، وجود نداشته
است.
تا مدت ها بر پایه روایت های داستان گونه کتاب (قم نامه) احتمال داده می شد
که این بنا آتشکده ای از زمان اردشیر ساسانی باشد؛ بر اساس نظر آندره گدار
معمار و باستان شناس فرانسوی چهارطاقی آتشکده نیاسر به وسیله اردشیر
بابکان ساخته شده و اولین معبد و آتشکده ای که به وسیله ساسانیان در اوج
رواج دین و آیین زرتشتی در ایران بنیاد گرفته، آتشکده نیاسر است. در سال
1380 کاربرد این بنا و نیز دیگر چارتاقی های ایران، به عنوان یک تقویم
آفتابی یا شاخص اندازه گیری زمان با استفاده از تغییرات میل خورشید، توسط
رضا مرادی غیاث آبادی شناسایی شد. آنگونه که در نقشه های آن دیده می شود؛
ساختار تقویمی این بنا به گونه ای است که در آغاز و میانه هر یک از فصل های
سال، پرتوهای خورشید بامدادی به شکلی خاص از میان پایه های بنا دیده می
شده و هنوز نیز دیده می شود.
دقت محاسبات تقویمی در این چارتاقی در بین دیگر تقویم های آفتابی دنیا بی
نظیر است و نشان دهنده توانایی های علمی نیاکان ماست. چارتاقی نیاسر از
لحاظ بررسی شیوه های معماری در گذشته، شیوه های بدیع و مبتکرانه ساخت و ساز
تاق ها بدون قالب پیش ساخته، روش جالب تبدیل پلان مربع بنا به دایره گنبد
آن، تناسب های هندسی متوازن و منحصر به فرد در طراحی آن و رعایت تناسب
طلایی در اجزای آن، جالب توجه و شگفت‌انگیز است. ممکن است که در دوران
باستان آیین های دینی زروانی نیز در این مکان برگزار می شده که امروزه
آگاهی چندانی از آن در دست نیست. در آیین زروان حرکات خورشیدی و وزش باد که
هر دو تجلی زمان هستند؛ از اهمیت فراوانی برخوردار بوده‌اند. چشمه ای زلال
با درخت چناری کهنسال و مسجدی نوساز بر جای نیایشگاهی باستانی، نمونه هایی
از آن است. چارتاقی نیاسر امروزه به یکی از میعادگاه های علاقه مندان نجوم
و ستاره شناسی در ایران تبدیل شده است. ارتفاع زیاد نیاسر، آسمان پاکیزه و
درخشان، امکانات فراوان، نزدیکی به پایتخت و برخی از شهرهای بزرگ، طبیعت
دوست داشتنی و از همه مهمتر وجود یک بنای علمی باستانی، عواملی برای این
انتخاب بوده است.
در کنار آتشکده، غار نیاسر مشهور به غار تالار قرار دارد. این غار دست ساز
به احتمال قوی متعلق به دوره اشکانیان است و معبد میترا بوده و در آن آیین
عبادی میتراییسم را اجرا می کردند. غار از مجموعه وسیعی از راهروها،
اتاقها، چاهها، دالانها، و تونلهای پیچ در پیچ ساخته شده است. طول راهروها
650 متر و تعداد چاهها 45 عدد می باشد. درون غار هوای تازه وجود دارد و
جریان هوا در نحوه طراحی آن در نظر گرفته شده است. در برخی نقاط غار
دالانها آنقدر تنگ می شوند که برای عبور باید در آنها خزید. بلند ترین
ارتفاع سقف غار 1.7 متر است. انتهای غار به آبشاری ختم می شود که یک بنا از
دوره قاجار در کنار آن قرار دارد.
