پاورپوینت بررسی مسجد جامع اردستان - معماری اسلامی در 29 اسلاید زیبا و قابل ویرایش با فرمت pptx
پاورپوینت مسجد جامع اردستان - معماری اسلامی
بنای مسجد جامع اردستان در مرکز محله محال اردستان واقع شده و از کهن ترین
مساجد ایران است که براساس بررسی های صورت گرفته بنای اولیه آن ، مربوط به
قرون اولیه اسلامی است و در دوره سلجوقی تجدید بنا و در دوره های دیگر،
بخش‌های مختلفی به آن اضافه شده است. براساس بررسی‌های باستان شناسی، مسجد
جامع اولیه اردستان، بین اواخر قرن دوم هجری تا نیمه اول قرن چهارم هجری،
بر روی بقایای ساختمان‌های بزرگ خشتی ـ احتمالاً از دوره ساسانی ـ ساخته
شده است. در نیمه دوم قرن ششم هجری، با تخریب بخشی از شبستان جنوبی مسجد
اولیه، گنبدخانه کنونی بنیاد شده و چندی بعد از آن، ایوان جنوبی و رواق‌های
متصل به آن ساخته شده‌اند.
در مرحله بعد، با حفظ ترکیب اصلی، تغییراتی در جرزها و پایه‌ها به منظور
تقویت و تحکیم آنها صورت گرفته و سرانجام در مرحله چهارم ساختمانی که
احتمالاً دوره صفوی را شامل می‌شود، ایوان‌های دیگر ـ خاوری، باختری و
شمالی ـ به صحن اضافه شده‌اند. گسترش و اتصال مسجد به بناهای دیگر ـ مدرسه و
حسینیه ـ نیز در همین دوره صورت گرفته است. با توجه به اطلاعات به دست
آمده، ایوان شمالی و غرفه های جانبی آن، در یک زمان ـ 946هـ . ق بر روی
آثار مسجد اولیه بنا شده است.
مسجد اولیه با نقشه شبستانی ستون دار، دارای صحن مرکزی تقریباً به اندازه
صحن فعلی شبستان‌های ستوندار در چهار جانب صحن، دیوار خشتی محصور کننده و
سردر بوده است. شبستان‌های جنوبی و شمالی مسجد دارای پنج دهانه عریض به طرف
صحن و سه چشمه عمق و شبستان‌های خاوری و باختری دارای شش دهانه کم عرض‌تر
به طرف صحن و دو چشمه عمق بوده‌اند. از نقطه نظر ساختمانی، ستون‌ها دارای
تفاوت‌های مشخصی بوده‌اند که به نظر می‌آید به خاطر وجود دوره های مختلف
ساختمانی باشد. در گوشه شمال باختری مسجد، ساختمان کوچک و مجزایی ـ در فصل
مشترک مسجد و مدرسه ـ قرار دارد که نمازخانه‌ای هم زمان با مسجد اولیه بوده
است.
این مسجد در اصل شش ورودی داشته که از طریق دالان‌هایی به صحن مرکزی مربوط
می شده، اما ظاهراً دو ورودی مسدود شده است. ورودی اصلی در گوشه جنوب
باختری مسجد و سر راه دشت محال قرار گرفته و نمای آن دارای قوس پنج او هفت،
دو طاقنمای محرابی شکل، دو لچکی، دو نیم ستون آجری، دو قاب تزیینی و دو
سکوی آجری است.
